Gmina Bobrowniki

ZAGROŻENIA POŻAROWE

Potencjalnymi przyczynami powstania pożaru lub innego miejscowego zagrożenia w obiekcie lub przyległym terenie może być między innymi:

1. Zaprószenie ognia przez osoby stale przebywające w obiekcie z racji, użytkowania lub pracowników firm pracujących przy pracach zleconych w obiekcie czy przyległym terenie bądź osoby postronne.

2. Podpalenie w celu zatarcia śladów nieprawidłowości, przestępstw lub gniewu czy zawiści.

3. Wada urządzeń, instalacji lub awaryjna ich praca i brak właściwego nadzoru nad ich pracą i terminową konserwacją.

4. Niespełnienie wymagań bezpieczeństwa pożarowego podczas prowadzenia w obiekcie lub

na przyległym terenie prac pożarowo niebezpiecznych z użyciem ognia otwartego bądź

materiałów palnych i wybuchowych.

Na zwiększenie zagrożenia pożarowego i szybkość rozprzestrzeniania się ognia w obiekcie lub na przyległym terenie mają wpływ następujące czynniki:

5. Stosowanie palnego wystroju wnętrz i ciągów komunikacyjnych lub gromadzenie dużych ilości materiałów palnych.

6. Późne zauważenie nieprawidłowości i wad w instalacjach i urządzeniach mogących stworzyć zagrożenie pożarem lub innym zjawiskiem fizykochemicznym powodującym miejscowe zagrożenie toksyczne lub wybuchowe.

7. Niesprawność lub brak instalacji i urządzeń służących alarmowaniu o pożarze.

8. Brak, niesprawność lub nieumiejętność obsługi podręcznego sprzętu gaśniczego.

9. Nieznajomość lub nieprzestrzeganie instrukcji postępowania w przypadku zauważenia pożaru i zasad jego likwidacji.

10. Nieumiejętność obsługi lub niesprawność urządzeń i instalacji przeciwpożarowych.

Poza uwarunkowaniami fizyko-chemicznymi wynikającymi z teorii przebiegu procesu spalania się różnych materiałów palnych do czego niezbędnym jest w większości procesów materiał palny, bodziec termiczny i tlen istnieje także szereg związków przyczynowo skutkowych, które warunkują możliwość powstania pożaru.

Pożar jako niekontrolowany przebieg procesu spalania w miejscu do tego nie przeznaczonym powoduje straty i jest w rzeczywistości oparty o uwarunkowania wynikające z fizyko-chemicznej reakcji łańcuchowej, egzotermicznej przebiegającej w warunkach progresywnego samoprzyspieszenia. W wyniku tego procesu w systemie tlen, temperatura i materiał palny gromadzi się taka ilość ciepła, która powoduje nagrzewanie się cząsteczek materiału palnego do temperatury w której zaczynają one świecić/ powstawanie zjawiska żarzenia i płomienia/.

Ponadto w wyniku spalania i rozkładu termicznego materiału palnego wydzielają się produkty niepełnego spalania jak: dymy, gazy, sadze, popioły itp. .Istnieje ponadto szereg związków przyczynowo-skutkowych zależnych w dużej mierze od człowieka co narzuca w tym miejscu konieczność wyeksponowania tych grup przyczyn powstawania pożarów , które w zestawieniu z warunkami fizyko-chemicznymi reakcji spalania stwarzają zagrożenie dla ludzi i mienia.

INSTALACJE I URZĄDZENIA ELEKTRYCZNE

 brak właściwych zabezpieczeń przeciążenia instalacji, prowizoryczne naprawianie przez

osoby nieuprawnione, często przy wykorzystaniu niewłaściwie dobranego topika,

 długotrwałe i częste przeciążenia instalacji, oddziaływanie warunków atmosferycznych zarówno wilgoci jak i promieniowania cieplnego powoduje tzw. starzenie się izolacji i zwarcia /tzw. tępe pomiędzy przewodami/,

 niewykonanie w określonych wymogami przepisów terminach badanie oporności izolacji,

 przetężenia tj. zwiększanie natężenia prądu w obwodzie elektrycznym powodowane nadmiernym obciążaniem odbiorników prądu lub przyłączeniem nadmiernej ilości odbiorników do danego obwodu oraz przepięcia powodujące krótkotrwały wzrost napięcia np. w wyniku zwarć, wyładowań atmosferycznych w instalację elektryczną przy jednoczesnym braku uziemienia lub zerowania przedmiotów,

 niewłaściwe chłodzenie urządzeń i odbiorników oraz nieprawidłowy dobór materiałów przewodowych i ich przekrojów dla przewidywanych natężeń prądu,

 uszkodzenia izolacji przewodów znajdujących się pod napięciem, otwieranie obwodu elektrycznego pod obciążeniem, przerwanie się przewodu oraz złe zamocowanie styków to podstawowe przykłady przyczyn powstawania tzw. zwarć łukowych,

 duża oporność przejścia przy złych stykach i powstawanie dużej ilości ciepła oraz iskrzenie to zagrożenia najczęściej spotykane w przewodach instalacji zasilającej odbiorniki przenośne, w rozetach, gniazdach i wyłącznikach,

 niestosowanie osłon na punktach świetlnych lub stosowanie osłon wykonanych z materiałów palnych czy też gromadzenie w bezpośrednim sąsiedztwie żarówki materiałów palnych to przykłady zapalenia w wyniku oddziaływania temperatury.

WADY PROCESÓW TECHNOLOGICZNYCH

Potencjalne możliwości powstania pożaru w zakresie składowania surowców i wyrobów mogą być w szczególności między innymi wynikiem:

 składowania w bezpośrednim sąsiedztwie substancji wchodzących ze sobą w egzotermiczne reakcje chemiczne,

 gromadzenie w pobliżu elementów grzejnych i nośników ciepła bądź oddziaływania promieni słonecznych materiałów łatwo zapalnych skłonnych do reakcji endotermicznych,

 przechowywanie nadmiernych ilości substancji łatwo zapalnych w pobliżu maszyn i urządzeń technologicznych,

 składowanie substancji palnych, toksycznych, żrących w nieprawidłowych opakowaniach lub przy braku zabezpieczenia przed wpływem warunków atmosferycznych jak wilgoć, napromieniowanie słoneczne itp. mogących zainicjować samozapalenie lub wydzielanie się par lub gazów palnych i toksycznych a także osadzanie się pyłów palnych i rozszczelnienie opakowań,

Nieprzestrzeganie reżimów technologicznych w zakresie temperatury i ciśnienia medium stanowiącego zasilanie kotłów /np. grzewczych/, czy nośników ciepła. Wielkie zagrożenie stanowi także niesprawność urządzeń pomiarowych w tym zakresie, to najczęstsze przyczyny pożarów, wybuchów, wyrzutów czy wykipień. Szczególnie dotyczy to przebiegu procesów grzewczych w kotłowniach: na paliwo stałe, ciekłe czy gazowe gdzie używane są niesprawne urządzenia pomiarowo kontrolne /termometry, ciśnieniomierze czy sygnalizatory wzrostu ciśnienia bądź napełnienia zbiornika/ lub kiedy nie są one poddawane cyklicznym serwisowym przeglądom i badaniom legalizacyjnym.

Nieprzestrzeganie instrukcji technologicznych i ingerowanie w przebieg procesu czy obsługę urządzeń osób nieuprawnionych a także brak systematycznego nadzoru uprawnionego serwisanta to podstawowe przyczyny awaryjnej pracy urządzeń i dużego zagrożenia pożarowego czy wybuchowego.

SAMOZAPALENIA

Procesy kumulowania ciepła bez udziału ciepła z zewnątrz aż do wystąpienia temperatury, w której dana substancja zapala się samoistnie to czynniki charakterystyczne dla:

 wpływu katalizatorów,

 procesów biochemicznych produktów roślinnych,

 utleniania,

 aktywizacji tlenu przez substancje palne,

Zdolności samozapalenia występują u wielu substancji, które można podzielić na następujące grupy rodzajowe:

 oleje, tłuszcze roślinne i zwierzęce /nienasycone kwasy tłuszczowe/

 siarczki żelaza /zdolność utleniania z tlenem w powietrzu/

 produkty pochodzenia roślinnego /procesy gnilne i fermentacyjne/

 substancje chemiczne i mieszaniny:

 samozapalające się pod wpływem dostępu powietrza,

 samozapalające się pod wpływem zetknięcia z wodą,

 samozapalające się przy zetknięciu jedna z drugą

WYŁADOWANIA ATMOSFERYCZNE

Pożarowe zagrożenie wyładowań atmosferycznych zachodzących między chmurami a powierzchnią ziemi i obiektami znajdującymi się na niej wynika z dużych napięć prądu powodujących powstawanie wielkiej ilości energii cieplnej oraz występowania wielkich sił mechanicznych.

BRAK DYSCYPLINY W OBCHODZENIU SIĘ Z BODŹCAMI TERMICZNYMI I NIEPORZĄDEK JAKO PRZYCZYNY ROZPRZESTRZENIANIA SIĘ POŻARU.

Nieostrożność w obchodzeniu się ogniem czy innym bodźcem termicznym to w połączeniu z materiałem palnym jedna z najczęściej odnotowywanych przyczyn pożarów.

Do najczęściej spotykanych przyczyn powstawania pożarów w tym zakresie zaliczyć należy:

 spalanie bezwartościowych palnych odpadów w miejscach do tego nie przeznaczonych i w sposób stwarzający zagrożenie rozprzestrzenienia się ognia np. rozniecanie ognisk i spalanie pozostałości materiałów palnych jak : zbędne opakowania po towarach , pozostałości roślinne w sąsiedztwie obiektów, terenów zalesionych, składowisk materiałów palnych lub wybuchowych,

 lekkomyślne porzucanie nie zgaszonych niedopałków papierosów w środowisku materiałów palnych, terenów leśnych itp.,

 wykorzystywanie do wygaszania papierosów pojemników wykonanych z materiału palnego,

 wyrzucanie niedopałków z popielniczek lub bezpośrednio do koszy, w których gromadzi palne odpady a niejednokrotnie pojemniki te wykonane są z palnych materiałów lub tworzyw,

 palenie tytoniu lub używanie ognia otwartego np. oświetlanie pomieszczenia lub miejsca trudnodostępnego, prowadzenie prac spawalniczych, w pomieszczeniach lub miejscach, w których zmagazynowano materiały palne, ciecze palne lub występują stężenia wybuchowe gazów, oparów i pyłów,

 rozpalanie ognia z użyciem cieczy łatwo palnych,

 pozostawianie bez dozoru źródeł ciepła np. grzejników elektrycznych, kuchenek, czajników itp. oraz urządzeń wykorzystujących płomień jak gazowe przenośne kuchnie i grzejniki,

 wypalanie powłok i podgrzewanie różnych elementów z wykorzystaniem palników gazowych lub na paliwo ciekłe,

 rozgrzewanie w prowizorycznych naczyniach na ogniskach w pobliżu materiałów palnych stosowanych w pracach remontowych i naprawczych lepików smoły i innych palnych klejów i cieczy,

 rozgrzewanie z użyciem bodźca termicznego /np. palnika gazowego/ materiałów termozgrzewalnych /np. papy/ w bezpośrednim sąsiedztwie materiałów i konstrukcji palnych,

 używanie iskrzących narzędzi i urządzeń do otwierania np. pojemników z cieczami palnymi,

 napełnianie paliwem zbiorników podczas pracy urządzeń i silników,

 nieostrożne obchodzenie się z cieczami palnymi gromadzonymi w szklanych opakowaniach,

 wycieki i nieszczelności układów zasilających w paliwa urządzenia grzewcze i silniki,

Te przykładowo zebrane zjawiska nie wyczerpują rozmiarów pseudo „ inwencji twórczej” i lekkomyślności osób, które powodowani niedbalstwem, lenistwem, pośpiechem czy też chwilowym brakiem wyobraźni lub też niewiedzą i niezrozumieniem zjawiska stają się sprawcami pożarów i niejednokrotnie wielkich ludzkich tragedii.

Często zdarza się , że sprawcy stają się ofiarami swojej lekkomyślności a jej skutki niewymierne materialnie towarzyszą im a często niewinnym przypadkowym osobom do końca życia.

Dlatego utrzymywanie w obiektach i na terenach elementarnego porządku i czystości oraz przestrzeganie podstawowych przepisów, regulaminów czy

instrukcji a także dyscypliny pracy są jednymi z elementarnych przedsięwzięć

zapobiegania pożarom i ich rozprzestrzeniania.